آینه کاری در معماری ایرانی
آينه كاري، هنر ايجاد اشكال منظم در طرح ها و نقش هاي متنوع، با قطعات كوچك و بزرگ آينه ، به منظور تزيين سطوح داخلي بنا است. حاصل هنر آينه كاري ايجاد فضايي درخشان و پر تلالو است كه از بازتاب پي در پي نور در قطعات بي شمار آينه پديد مي آيد. پيشينه اين هنر كه يكي از رشته هاي هنر تزئيني ايران در داخل ابنيه و از ابتكارات ويژه هنرمندان ايراني به شمار مي آيد، به سبب كمبود مدارك و شواهد، چه به شكل نمونه هاي بازمانده، چه به صورت اسناد و مدارك مكتوب ، چندان روشن نيست (شاطريان، 303: 1390). مهم ترين اصل در آينه كاري اصل فضاسازي معنوي براي تجسم عالم مثالي است كه آن را مي توان، فضاي چندساحتي ناميد؛ زيرا هر بخش آن حاوي رويدادي خاص و غالبا مستقل است. اين فضا، فضاي سه بعدي كاذب نيست؛ يعني از قواعد پرسپكتيو و ديد تك نقطه اي پيروي نمي كند و مكان هاي متصل به يكديگر و پشت سرهم را از جلو به عقب نشان نمي دهد، بلكه ساختاري است متشكل از پلان هاي پيوسته يا ناپيوسته كه از پايين به بالا و به اطراف گسترش مي يابند؛ نموداري است از مجموعه نماهايي كه همزمان از روبرو، از بالا و از اطراف ديده شده اند (پاكباز، 600: 1385).
- شاطريان، رضا (1390)، تحليل معماري مساجد ايراني، تهران: انتشارات نورپردازان.
- پاكباز، رويين (1385)، دايره المعارف هنر، تهران: نشر فرهنگ معاصر.