بینه در حمام ایرانی
بینه در بین ورودی حمام و گرم خانه قرار می گیرد و هوای آن را نیمه گرم می کردند تا مراجعان یکباره با هوایی گرم مواجه نشوند و همچنین در هنگام خروج از گرم خانه، یکباره در هوای متفاوت بیرون قرار نگیرند. در حمام های دوره اسلامی پس از گذشتن از ورودی به راهرویی باریک و پیچ دار که به دهلیزی ختم می شود، وارد می شویم. پس از عبور از این دهلیز پا به درون فضایی به نام بینه می گذاریم. هیچ گاه این گذرها به صورت مستقیم ساخته نمی شدند، زیرا در این صورت حرارت بینه بیرون می رود (گنج نامه، 7:1383). فضای بینه از نظر مساحت و تزئینات از سایر فضاها مشخص تر بوده و عموماً به شکل هشت گوش و چهار گوش ساخته می شده است. در اطراف آن سکوهای نشیمن و رختکن و در زیر سکوها حفره های جای کفش تعبیه شده و در بالای سقف گنبدی شکل حمام ها، انواع نورگیرها قرار داشته است. بینه همان فضایی است که در نوشته های نویسندگان اسامی چون ابن اخوه، ابن بطلان و محمود واصفی از آن با نام خانه اول یاد می شود که هوای سردی در آن حاکم است (نوری شادمهانی، 23:1385).
- گنجنامه (1383)، حمام ها دفتر هجدهم، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری وشهرسازی، مرکز اسناد وتحقیقات روزنه.
- نوری شادمهانی، ر (1385)، «عناصر ساختاری و تزئیناتی حمام در نگاره ای از کمال الدین بهزاد»، تاب ماه و هنر.