تحقیق بنیادی (محض)
این تحقیقات که گاه تحقیقات مبنایی یا پایه اي گفته می شود، در جستجوي کشف حقایق و واقعیت ها و شناخت پدیده ها و اشیاء و روابط بین آن ها در جهان بوده، که مرزهاي دانش بشري را توسعه می دهند. نتیجه این گونه تحقیقات به تولید گزاره هاي کلی نظري مانند قوانین علمی، نظریه ها، حقایق و مدل هاي نظري منجر می شود. برخی مشخصات این نوع تحقیقات عبارتند از:
- وقت گیر بودن
- هزینه بر بودن
- معمولاً توسط مراکز علمی و دانشگاهی انجام می شود (حافظ نیا، 1396).
تحقیق بنیادي، پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیا پدیده ها و روابط بـین متغیرهـا، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوري ها و نظریه ها می پردازد و به توسعه مرزهـاي دانش در هر رشته علمی کمک می نماید. هدف اساسی این نوع پژوهش تبیین روابط بین پدیده ها، آزمون نظریه ها و افزودن به دانش موجود در یک زمینه خاص است. براي مثال «بررسی رابطه اعتماد و تعهد در روابـط صـنعتی «یویـا» رابطـه صـفحات تکتـونیکی و لرزه خیزي در پوسته زمین» نمونه هایی از تحقیق بنیادي هستند که شامل گفتمان کلـی و انتزاعی در حوزه یک علم می شوند. تحقیق بنیادي می تواند نظري یا تجربی باشد. تحقیق بنیادي نظري از روش هاي استدلال عقلانی و قیاسی استفاده می کند. تحقیق بنیادي تجربی از روش هاي استدلال استقرایی استفاده می کند و بر پایۀ روش هاي میدانی انجام می شود (یوسفی راد، 1397).
- حافظ نیا، محمدرضا (1396)، مقدمه اي بر روش تحقیق در علوم انسانی، نشریه سمت، چاپ 23.
- یوسفی راد، مصطفی، محمدی مهین، جلیلیان، علی حسین، خلج، محمد، قدیمی، فریدون (1397)، روش تحقیق زمین شناسی(کارشناسی ارشد زمین شناسی)، دانشگاه پیام نور، ویراستار: سید رضا مهرنیا، نوبت 1.