مرکزیت در معماری
مفهوم مرکزیت به این معنا است که خداوند مرکز زمانی – مکانی و منشا همه مفاهیم موجود است. این مفهوم در تفکر اسلامی ریشه در اصل توحید دارد. مفهوم وحدت به عنوان تجلیّ تفکر توحیدی مسلمین، از جمله مقولاتی است که در علوم و فنون و هنرهای مختلف، همواره مورد توّجه مسلمین بوده است. در همین زمینه، بورکهارت معتقد است میراث عظیم هنری چه از میان رفته و که مورد غفلت قرار گرفته باشد و چه مجددا قابل کشف باشد، هنری سنّتی است. هنرسنّتی نه به مثابه یک شی بلکه به عنوان یک روش که مهارت فنی را با شهودی معنوی که از توحید سرچشمه می گیرد، در هم می آمیزد(نقی زاده به نقل از بورکهارت، 1379 : 11 ). “پیتز (۱۹۶۵) پیامدهای مرکزیت در مسیرهای ارتباطی را جهت توسعه شهری بررسی کرد. او شبکه حمل و نقل رودخانه ای قرن دوازدهم را در روسیه مرکزی با به کارگیری نتایج حاصل از این پژوهش ها احیاء کرد. او تلاش کرد تا برتری شهر مدرن مسکو را در میان بسیاری از روستاهای ناحیه نشان دهد. با این پژوهش او ثابت کرد که مسکو، مرکز اصلی در شبکه حمل و نقل و ارتباطات روسیه قرون وسطی بوده است (1965 ,Pitts)”. “بوچامپ (۱۹۶۵) و ماکنزی (۱۹۶۶) هر دو به جستجوی مفاهیم مرکزیت جهت طراحی سازمان ها پرداختند. بوچامپ پیشنهاد کرد که کارایی یک سازمان جدید را می توان باجانمایی درست واحدهای آن با به کارگیری شاخص های مرکزیت ارتقاء داد. این کار روابط عملکردی را بهبود می بخشید (1965 ,Beauchamp)”.
- نقی زاده، محمد(1379)، «صفات شهر اسلامی از نگاه قرآن کریم»، صحیفه مبین، سال2، شماره 5.
- Pitts FR (1965) A graph theoretic approach to historical geography, The Pofessional Geographer, Vol. 17, 5, pp. 15-20.
- Beauchamp MA (1965) An improved index of centrality, Behavioral Science, Vol. 10, No. 2, 161-163.