هندسه
نخستین اشارات منابع مکتوب در خصوص استفاده از دانش هندسه در معماری و شهر در جهان اسلام، در رســالات کهــن فلســفی، اخلاقــی و تــاریخی مشاهده می شود (نجیب اوغلو، 1389؛ ریاضی کشه، 1358) امّا، سـرآغاز تألیفـات تخصصـی در مـورد هندسه و کاربرد آن در معماری و هنرهای تزئینـی، با ترجمه آثار تمدن های غیر عربی (سده های دوّم تا 6 چهارم هجری قمری) هم چون یونان ، ایران، مصـر و هند در زمینه ریاضیات و سایر علـوم وابسـته بـوده است (نیستانی، 1384: 44 ، نقل از Souissi, 2017) بررسی متون اخیر، بر رابطه میان معمـاری و علـوم دقیقه (ریاضیات) در دوره اسلامی تأکیـد نمـوده و تکوین منطقـی اثبـات قضـایای هندسـی را کـه بـا تـدوین کتـب و رسـالات متعـدّد حاصـل شـده را مرتب با تبیـین نقـش هندسـه در معمـاری دانسـته است (افندی، 1389؛ رومی، 1387 ). «در هنراسلامی تمامیت کائنات به وسیله هندسه، اعداد و الفبا قابل درک می شـود» (Akkach, 2005 ,xviii).
- نجیب اوغلو، گل رو(1389)، هندسه و تزئین در معماری اسلامی:(طومار توپقاپی)، با ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی، تهران: روزنه.
- نیستانی، جواد (1383)، “سابقه ترسیم نقشه و کاربرد هندسه و حساب در معماری اسلامی (از سده های نخستین اسلامی تا سده 9 ه.ق).” پیک .49-32 نور.
- افندی، جعفر (1389)، رساله معماری. با ترجمه مهرداد قیومی بیدهندی، تهران: متن (فرهنگستان هنر).
- رومی، خلیل ابن احمد (1387)، “رساله اوزان و مقادیر و حساب.” تدوین توس بهروز ثروتیان، فرهنگ ایران زمین30 :186-112.
.Souissi, M.) 2017(. I’m AI-Handasa ”.in Encyclopedia of Islam (Supplement) –
.Akkach, Samer (2005), Cosmology and Architecture in Premodern Islam, University of New York, Press New York –